توافق عربستان و ایران نمونه کاملی از موفقیت طرح امنیت جهانی است
تاریخ انتشار: ۲۰ اسفند ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۷۳۰۴۷۲۴
به گزارش ایرنا، «دینگ لونگ» امروز (شنبه) در مقالهای که در نسخه عرب زبان روزنامه «مردم» (خلق) چین منتشر کرد، افزود: پس از گفت و گوهای گسترده در پکن که به مدت پنج روز ادامه داشت، عربستان سعودی و جمهوری اسلامی ایران به توافقی دست یافتند که شامل توافق بر سر از سرگیری روابط دیپلماتیک، بازگشایی سفارتها و دفاتر نمایندگی دو کشور و تبادل سفیر در چارچوب یک دوره که حداکثر دو ماه بطول میانجامد، است.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
استاد موسسه مطالعات خاورمیانه در دانشگاه شانگهای افزود: علاوه بر این، دو طرف توافقنامه امنیتی امضا شده در سال ۲۰۰۱ را احیا خواهند کرد که نشاندهنده عزم آنها برای احیای کامل روابط دیپلماتیک و امنیتی بین آنها است و همچنین نشان میدهد که آنچه را چین ترویج کرده توافقی برای حل و فصل واقعی و کامل به جای حل و فصل جزئی و موقت مسائل فیمابین است.
وی افزود: این امر نه تنها به تقابل دو کشور که سالها ادامه داشت، پایان داد بلکه پایه محکمی برای شروع همکاری بین آنها ایجاد کرد.
لونگ ادامه داد: نتیجه این توافق نه تنها برای آنها خبر بزرگی است بلکه برای صلح خاورمیانه و حتی صلح جهانی نیز خبر خوبی است.
استاد موسسه مطالعات خاورمیانه در دانشگاه شانگهای در ادامه مقاله خود با اشاره به اینکه دو کشور از تلاشهای دیپلماتیک چین قدردانی و افکار عمومی در سطح جهان نیز این دستاورد را تاریخی ارزیابی کردند، افزود: این امر نیز نشان میدهد که دیپلماسی صلحآمیز چین مبتنی بر انصاف، متقاعدسازی و ترویج صلح به طور گسترده توسط کشورهای خاورمیانه و جامعه بین المللی به رسمیت شناخته شده است.
وی اظهار داشت: منطقه خاورمیانه از یکی از پیچیدهترین شرایط امنیتی در جهان رنج میبرد، اما دست دادن دو کشور (ایران و عربستان) نشان داد که مشکلات و چالشها هر چقدر هم پیچیده باشد، به شرطی که گفتوگوی مبتنی بر احترام متقابل وجود داشته باشد و در شرایط مساوی انجام شود، راه حلهای قابل قبول برای طرفین میتواند پیدا شود.
لونگ با اشاره به اینکه روابط دیپلماتیک دو کشور از ابتدای سال ۲۰۱۶ قطع شد، افزود: در این سالها تضادها و تنشهای سیاسی بین دو کشور افزایش یافت.
وی با بیان اینکه "قطع روابط دیپلماتیک بین آنها تصادفی نبود زیرا تنشها برای دههها ادامه داشت، دلیل این اختلاف را از جمله مسائل ژئوپلیتیک و به ویژه مداخله قدرتهای بزرگ" دانست و افزود: "بحران بین عربستان و جمهوری اسلامی ایران به یکی از عوامل ریشهای تاثیرگذار بر صلح و امنیت در خاورمیانه تبدیل شده بود. اختلاف بین دو کشور بر اوضاع یمن، سوریه، لبنان و سایر کشورها سایه افکند و پیچیدگی شرایط طایفه ای و تداوم یک سری درگیریهای ژئوپلیتیکی در خاورمیانه را برای مدت طولانی تشدید کرد و باعث شد تا دو کشور و سایر کشورهای منطقه بهای سنگینی بپردازند. "
استاد موسسه مطالعات خاورمیانه در دانشگاه شانگهای اضافه کرد: با توجه به همه این پیچیدگیها میتوان گفت که خاورمیانه از آرامش برخوردار نخواهد شد؛ مگر با آشتی بین ایران و عربستان.
وی در ادامه مقاله خود آورده است که در پس پیشرفت بزرگی که در توافق عربستان و ایران در پکن به دست آمد، الهامات زیر نهفته است:
اول - دیپلماسی روسای جمهور چین و ایران:
دیپلماسی روسای جمهور چین و ایران منجر به نتیجه گرفتن تلاشها برای توافق شد زیرا در دسامبر ۲۰۲۲، «شی جین پینگ» رئیس جمهور چین یک سفر رسمی به عربستان سعودی انجام داد و در سه اجلاس «سران چین و عربستان»، «سران چین و کشورهای عربی» و «سران چین و کشورهای حاشیه خلیج فارس» شرکت کرد.
از سوی دیگر، آیت الله «سید ابراهیم رئیسی » رئیس جمهور ایران در ماه گذشته میلادی به دعوت همتای چینی خود به پکن سفر کرد و واقع زمینههای ارائه راه حلهای چین برای افزایش امنیت منطقه خاورمیانه فراهم شد. در نتیجه، عربستان سعودی و ایران با اعتماد بر موضع صادقانه چین هیاتهایی را برای گفتوگو به پکن فرستادند.
دوم - اجرای موفقیتآمیز ابتکار امنیت جهانی:
با وساطت طرف چینی، رقبای قدیمی توانستند ورق گذشته را برگردانند و به آینده نگاه کنند. این موفقیت نشان میدهد که ابتکار جهانی امنیت، دارای اهداف بلندی است و میتواند به قطب نما و نقشه راه برای آرام کردن درگیریها و حل اختلافات تبدیل شود.
در چند سال گذشته، طرف چینی بین عربستان سعودی و بسیاری از طرفهای درگیر در منطقه خاورمیانه حرکت کرده و تلاشهایی را برای برقراری صلح در این منطقه انجام داده است.
اینکه دو کشور در نهایت به نتایج مثبتی دست یافتند و بین آنها توافق شد، نشان میدهد که مفهوم صلح و امنیت مطرح شده از سوی چین بسیار کاربردی و قابل اجرا است.
سوم، توافق عربستان و ایران مطابق با روند زمانه است:
موفقیت این توافق با روند خاورمیانه به سمت عصر آشتی و رفاه بزرگ مطابقت دارد؛ همانگونه که «وانگ یی» عضو دفتر سیاسی کمیته مرکزی حزب کمونیست چین و مدیر دفتر امور خارجی این کمیته گفت مذاکره ایران و عربستان در پکن یک پیروزی برای صلح است.
استاد موسسه مطالعات خاورمیانه در دانشگاه شانگهای در پایان مقاله خود آورده است: ما کاملا" مطمئن هستیم که همه کشورهای خاورمیانه روحیه استقلال، همکاری و همبستگی را تقویت خواهند کرد و با یکدیگر برای ساختن خاورمیانه دارای صلح، ثبات و آسایش همکاری خواهند کرد و چین به ایفای نقش سازنده در رسیدگی صحیح به موضوعات داغ کنونی در جهان مطابق با خواست کشورهای جهان ادامه خواهد داد و مسئولیت خود را به عنوان یک کشور بزرگ نشان خواهد داد.
جهان آسیای غربی ۰ نفر برچسبها آسیای غربی عربستان سعودی چین ایرانمنبع: ایرنا
کلیدواژه: آسیای غربی عربستان سعودی چین ایران سید ابراهیم رئیسی آسیای غربی عربستان سعودی چین ایران روابط دیپلماتیک نشان می دهد عربستان سعودی بین آن ها دو کشور
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.irna.ir دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایرنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۷۳۰۴۷۲۴ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
بازی اتمی بنسلمان/ بازگشت ایران و عربستان به عصر تنش؟
به گزارش خبرآنلاین به نقل از اقتصادنیوز، سال گذشته، کمتر از یک ماه پیش از حمله حماس به اسرائیل، تلآویو و ریاض در حال مذاکره برای توافقی جهت عادی سازی روابط بودند. پس از دههها روابط سرد، بهای ریاض برای صلح طبیعتا بالا بود: علاوه بر تضمینهای امنیتی ایالات متحده و حداقل امتیازات نمادین اسرائیل در مورد حاکمیت فلسطین، مذاکرهکنندگان سعودی خواستار دسترسی به فناوری هستهای غیرنظامی بودند. امروز، علیرغم فشار تازه دولت بایدن، چنین توافقی تنها یک احتمال دور باقی مانده است. در شرایط کنونی و علیرغم ادامه جنگ اسرائیل و حماس، حتی اگر مقامات سعودی برای گفتگو با بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر اسرائیل تمایل داشته باشند نیز، مذاکره برای صلح پایدار به احتمال بالا غیر ممکن خواهد بود، بالاخص آن که افکار عمومی جهان عرب، به ویژه سعودی ها از بحران انسانی حاکم بر غزه خشمگین هستند.
اگرچه مذاکرات ممکن است هرگز از سر گرفته نشود اما همین متغیر همچنان منبع مهم و اهرمی بالقوه در روابط ایالات متحده و اسرائیل باقی میماند؛ روابطی که مقامات واشنگتن معتقدند نه تنها میتواند به تسهیل آتشبس در غزه کمک کند، بلکه می تواند زمینه ساز تشکیل کشور فلسطین شود. در همین راستا نشریه فارن افرز یادداشتی را منتشر کرده، «اقتصادنیوز» این یادداشت را در سه بخش ترجمه کرده که بخش نخست با عنوان «عربستان در آستانه هستهای شدن! / وحشت از عصر تازه رقابتهای تسلیحاتی در خاورمیانه» منتشر شد و در ادامه بخش دوم آمده است.
خیز ریاض برای پیروی از الگوی ایران
گروهی از ناظران مدعی اند که ایران به واسطه قدرتی که دارد ممکن است حمایت خود را از اعضای محور مقاومت، جریان هایی چون حزب الله لبنان، انصار الله و حماس بیشتر کند، چرا که با توسل به برنامه هسته ای اش می داند که قادر است در برابر واکنش نظامی (ادعایی) اسرائیل یا آمریکا از خود حراست کند. در همین راستا، عربستان سعودی ممکن است بخواهد در حوزه برنامه هسته ای از الگوی ایران پیروی کرده تا بدین طریق موقعیت و اقتدار خود را در منطقه تقویت کند. پیشرفتهای ایران در حوزه برنامه هسته ای میتواند سایر کشورهای منطقه مانند امارات متحده عربی یا ترکیه را به سمت رقابت تسلیحاتی (ادعایی) سوق دهد، گزاره ای که محرک عربستان برای حرکت در همان مسیر خواهد شد. امارات متحده عربی به دلیل عدم افشای اطلاعات در مورد تأسیسات هسته ای غیرنظامی خود مورد انتقاد قرار گرفته و رجب طیب اردوغان، رئیس جمهور ترکیه قبلاً پیشنهاد کرده بود که این کشور نباید از دستیابی به سلاح هسته ای منع شود. ریاض که خود را رهبر منطقه می بیند، نمی خواهد هیچ کدام از این دو کشور – به ویژه امارات، رقیب اصلی اش – پادشاهی را تا خط پایان هسته ای شکست دهد.
تسلیح عربستان به سلاح هسته ای چندین خطر عمده را به دنبال خواهد داشت. نخست، ایران و عربستان سعودی می توانند درگیر پارادوکس ثبات-بیثباتی شوند.
این ایده که سلاحهای هستهای ممکن است با بازدارندگی از جنگ بزرگ بین کشورهای مجهز به این سلاح، به ثبات در سطح استراتژیک کمک کند، روی دیگری هم دارد؛ بدین معنا که تجهیز به سلاح هسته ای به طور همزمان بیاعتمادی و تشدید تنش را در سطوح پایینتر افزایش خواهد داد.
دومین گزاره ای که باید لحاظ شود، نقش برجستهتر سلاحهای هستهای (ادعایی)در روابط ایران و عربستان سعودی است که می تواند خطر درک نادرست و در نتیجه تشدید تنش بین دو کشور را به همراه داشته باشد. عربستان سعودی ممکن است تلاش ایران برای دستیابی به توانمندی های هسته ای را، حتی اگر برای مصارف حفاظتی باشد، به عنوان مقدمه چینی تهران برای دستیابی به سلاح هسته ای (ادعایی) تعبیر کند. این تفسیر نادرست میتواند عربستان را به سمت سرعت بخشیدن به برنامه هستهای اش سوق دهد، زیرا این بازیگر معتقد است که به یک بازدارنده در برابر ایران مجهز نیاز دارد.
فرصت ها و چالش های واشنگتنواشنگتن میتواند نقش تعیینکنندهای در تعیین اینکه آیا عربستان سعودی به سلاح هستهای دست پیدا کند یا نه، ایفا کند. اما یک سوال اساسی باقی میماند: ایالات متحده تا کجا حاضر است از عربستان سعودی در برابر تهران محافظت کند؟ اینکه چگونه ریاض در نهایت به ایران پاسخ می دهد تا حد زیادی منوط به این است که آیا ایالات متحده به ریاض ضمانت های امنیتی قاطعانه در باب قرار دادن این بازیگر زیر چتر هسته ای خود و یا حتی تعریف اتحاد امنیتی رسمی مشابه آنچه در اروپا یا شرق آسیا حاکم است را می دهد یا نه. اگرچه مذاکرات در مورد روابط رسمی دفاعی در حال انجام است، اما رویکردهای امنیتی ایالات متحده و عربستان سعودی به دور از قطعیت است، به ویژه در صورت پیروزی دونالد ترامپ به عنوان رئیس جمهوری آمریکا. انفعال رئیسجمهور سابق ایالات متحده در برابر حمله به تاسیسات فرآوری نفت عربستان در سال ۲۰۱۹، که طی آن انصار الله از خط قرمز آمریکا عبور کرد، به مقامات سعودی اطمینان داد که دولت دوم ترامپ از ریاض حمایت نخواهد کرد.
فراتر از اتحاد امنیتی در برابر ایران، ایالات متحده میتواند ریاض را به امضای «توافقنامه ۱۲۳» برای همکاری هستهای وادارد. این قراردادها که به نام بخشی از قانون انرژی اتمی ایالات متحده نامگذاری شده، امکان دسترسی به فناوری هسته ای غیرنظامی ایالات متحده را در ازای تعهد صریح به خودداری از استفاده تسلیحاتی از آن فراهم می کند. ایالات متحده در باب این توافقات به صورت موردی با ۴۷ کشور از جمله برزیل، ژاپن و ترکیه رایزنی داشته است. این توافق نامه ها معمولاً یک کشور را ملزم می کند که به پادمان های آژانس بین المللی انرژی اتمی پایبند باشد، سطح غنی سازی را محدود و سوخت هسته ای مصرف شده را به ایالات متحده بازگرداند تا از بازفرآوری مواد تسلیحاتی جلوگیری شود. نسخه استاندارد توافقنامه ۱۲۳ شامل ممنوعیت کامل غنی سازی به عنوان یک لایه حفاظتی اضافی است.
با این حال، یکی از موانع چنین توافقی، تمایل اعلام شده ریاض به غنی سازی اورانیوم داخلی برای تولید برق از طریق واکنش های شکافت هسته ای کنترل شده، به جای تکیه بر اورانیوم از پیش غنی شده از منابع خارجی است. اگر ایالات متحده قادر به مذاکره در مورد ممنوعیت کامل غنیسازی نباشد و تمایلی به دادن امتیازات دیگر نداشته باشد، ممکن است عربستان سعودی برای دریافت کمک در باب فناوری هستهای به کشورهای دیگر مانند چین متوسل شود؛ گزاره ای که منجر به از بین رفتن شفافیت در مورد فعالیتها و تأسیسات هستهای و نفوذ ایالات متحده می شود. ریاض برای مدتی طولانی روابط دوستانه اش با پکن را حفظ کرده و در سال های اخیر تعامل آنها حتی نزدیک تر شده است. در سال ۲۰۱۹، دو قدرت توافقنامه ۱۰ میلیارد دلاری را با هدف توسعه یک مجتمع پالایشی و پتروشیمی نهایی کردند و در اواخر همان سال، زمین شناسان چینی به عربستان سعودی کمک کردند تا ذخایر اورانیوم در شمال غربی این کشور را شناسایی کند. پکن همچنین با میانجیگری میان ایران و عربستان در سال ۲۰۲۳، زمینه را برای احیای روابط دو رقیب منطقه ای هموار کرد.
۳۱۱۳۱۱
برای دسترسی سریع به تازهترین اخبار و تحلیل رویدادهای ایران و جهان اپلیکیشن خبرآنلاین را نصب کنید. کد خبر 1904255